In het contact dat mensen met elkaar hebben, gebeurt niet zelden dat er grensoverschrijdingen plaatsvinden. Er is een groot aantal mensen dat het moeilijk vindt om een grens aan te geven, omdat ze hun eigen grenzen niet kennen of moeite hebben dit kenbaar te maken. Zowel naar zichzelf als anderen. En er zijn mensen die niet helder hebben wat grenzen van anderen zijn of hoe ze deze kunnen respecteren. Vooral wanneer mensen kwetsbaar zijn, is het moeilijk om je eigen territorium te beschermen.

Mensen kennen zeven territoria.

  • Het territorium van persoonlijke eigendommen.
  • Het territorium van het eigen lichaam.
  • Het territorium van je eigen geest.
  • Het territorium van je eigen schuilplaats (terugtrekterritorium)
  • Het territorium van je persoonlijke ruimte (de afstand tot anderen).
  • Het territorium van je psychologische ruimte (de aandacht van anderen).
  • Het territorium van je actieterrein.

Al bij jonge kinderen zie je dat ze oefenen met hun eigendommen. “Dat is van mij”, hoor je ze dan zeggen. Vaak wordt dit door ouders gecorrigeerd, terwijl het voor kinderen rond de leeftijd van drie jaar  belangrijk is om te leren hoe ze de grenzen – die horen bij het territorium van hun eigendommen – kunnen aangeven.

Wat ik denk, is van mij
Het territorium van het eigen lichaam zal voor de meeste mensen wel helder zijn, maar het territorium van je eigen geest is veel onduidelijker. Hoeveel mensen hebben geleerd om zelf na te denken, keuzes te maken, oplossingen te bedenken, te dromen, te filosoferen? En wie heeft er te horen gekregen; Doe maar normaal dan doe je al gek genoeg, of dromen doe je maar je vrije tijd, met luchtkastelen kun je geen geld verdienen en ga zo maar door. Het aangeven van grenzen over wat jij wil en mag denken, het geven van je mening (in groepen), is niet voor iedereen vanzelfsprekend.

Sommige mensen zijn echte knuffelaars, lopen graag dicht tegen anderen aan. Anderen hebben liever dat je ruim een halve meter naast ze loopt en het zeggen van hoi is meer dan voldoende. Wie heeft er geleerd om een handje te geven aan grote mensen omdat dit zo hoort? Terwijl je voelde dat je die oom of tante helemaal geen hand wilde geven. En dan kreeg je ook nog ongewild een kus op je hoofd of een knuffel waar je niet uit kon ontsnappen.

Dat doen we nu eenmaal zo
De meesten hebben zelf wel een dergelijke ervaring of kennen dit van anderen. Het lijkt soms normaler om de grenzen van anderen niet te respecteren dan wel. Onder het mom van dat hoort zo…

Aangeven wat je wel wilt, is jezelf ontwikkelen
Het is dus niet zo raar dat het soms lastig is om jouw grenzen aan te geven op de verschillende gebieden. In wat je niet wilt, maar misschien nog wel moeilijker, ook aangeven wat je wel wilt.

Door jezelf te leren kennen en te leren voelen wat jouw grenzen zijn, jouw behoeften en bewust te zijn van je eigen gedachten, wordt het makkelijker om je grenzen aan te geven. Het kan zijn dat er overtuigingen zijn die het lastig maakt om deze grenzen aan te geven, maar daar kun je mee aan het werk. Het aangeven van grenzen zorgt er voor dat jij de persoon kunt zijn die je werkelijk bent en het leven kunt leven dat daar bij hoort.